Beden Eğitimi Nedir?
Kişilerin şahsi vücut sıhhati ve gücü nispetinde katılacağı, kendini anlatabileceği faaliyetler olduğunu, kişinin bünyesini ve işlevini geliştirebilmeyi eklem ve adalelerinin kontrollü ve istikrarlı bir şekilde gelişim görmelerini sağlamayı, amaçlayan faaliyetlerdir. Beden eğitimi dersleri fiziksel hareketler vasıtasıyla çocuk ve gençlerin bilişsel, duyuşsal ve özellikle psikomotor gelişimlerini sağlamaktadır. Beden eğitimi, hareketleri yaparak, deneyerek öğrenme sürecine denir.
Spor Nedir?
Bireyin kabiliyetlerini geliştiren, belirli kurallar altında araçlı veya araçsız yapılan, ferdi veya toplu olarak gerçekleştirilen, sosyalleştirici, toplumla bütünleştirici, ruh ve fiziği geliştiren, rekabetçi, dayanışmacı bir olgudur.
Özel Eğitim ve Spor
Spor, engelli kişiye fiziksel aktivitelere katılım olanağının yanı sıra kişilik gelişimi ve özgüven duygusunu kazandırarak toplumsal yaşama uyum göstermesi yönünde büyük kolaylık sağlamaktadır. Spor ve fiziksel aktiviteler, rehabilite ve tedavi edici etkisi nedeniyle, engelli bireylerde fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişim aracı olarak kullanılmaktadır.
Engelli bireylerin sportif etkinliklere katılımı toplumun dikkatini engelli bireylere çekerek, olumsuz tutum ve davranışların değişmesinde önemli bir görevi yerine getirmektedir. Sportif etkinlikler yoluyla engelliler toplum içinde iş birliği, paylaşım ve kişiler arası ilişkilerin kurallarını öğrenirler. Yapılan aktiviteler engelli bireylerin yaşam kalitesini yükseltir ve sporcu kimliği ile kendilerini gerçekleştirebilecekleri bir sosyal ortam yaratır. Tüm bu özellikleri kapsamına alan bir etkinlik olarak spor engellilere yaşam boyu önerilmektedir.
Sporun Rehabilitasyon Özel Eğitimdeki Yeri ve Özel Gereksinimli Çocuklar için Önemi
• Engelli bireyin kendi kararlarını verme yeteneğini geliştirerek, bağımsızlık duygusunun artmasına yardımcı olur.
• Engelli bireyin sahip olduğu sosyal çevreyi geliştirir ve iletişim becerilerinin artmasını sağlar.
• Engelli bireyin kendi beceri ve yeteneklerine olan inancını artırarak, özgüven gelişimine yardımcı olur.
• Engelli bireyin sahip olduğu özür nedeniyle yaşadığı psikolojik gerginlik ve bunun sonucu oluşan sosyal sorunları aşmasında önemli rol oynar.
• Engelli bireyin kendini toplumdan soyutlamasını engeller ve hayata bağlanmasına yardımcı olur.
• Sportif etkinlikler sonucunda Engelli birey rahatlar, iyi vakit geçirir ve eğlenir.
• Sporun zihinsel ve fiziksel kapasitede sağladığı gelişme ile motor, denge, el-göz koordinasyonunda sağladığı iyileşme engellinin eğitiminde ve rehabilitasyonunda olumlu etkiler yapar.
• Engelli bireyin aktivitelerde sergilediği performans kişilik gelişimine yardım ederken toplum tarafından engelli olmanın ötesinde sporcu olarak kabul görmesini sağlar.
• Engelli bireyin entelektüel kapasitesi ve problem çözme yeteneği artar.
Otizmli Çocuklar için Beden Eğitimi ve Sporun Önemi
Otizmli çocukların düzenli ve eğitmen kontrolünde spor yapması otizmin en zorlu semptomlarına karşı mücadele etmek demektir. Otizmli çocuğa sporun etkilerini şöyle sıralanabilir;
– Dikkat eksikliği problemlerinin önüne geçer,
– Kas ve eklemlerin normal düzeyde kullanılmasını sağlar,
– Zayıf olan merkezi sinir sistemini güçlendirir,
– Duygularını ve kendisini keşfetmesini sağlar,
– Esnek olan ve dik durmaktan tuvalet alışkanlıklarına kadar birçok durumu etkileyen eklemlerin iyileştirilmesine katkı sağlar,
– Uyku düzeninde yaşanan sorunları minimum seviyeye indirir, çocuklara uyku düzeni kazandırır,
– Hiperaktiviteyi kontrol altına alır,
– Çok sık rastlanılan bir durum olan obeziteyi önler, çocuğun yaşına uygun beden ağırlığına sahip olmasını sağlar,
– En önemlisi de başka kişilerle iletişim kurma korkusunu yenerek sosyal hayata dahil olmasına yardımcı olur.
Bedensel Engelli Çocuklar için Beden Eğitimi ve Spor
Bedensel engelli bireylerin genel özellikleri doğrultusunda yaşam kalitelerinin arttırılması, günlük yaşam aktivitelerine daha fazla katılımlarının sağlanması, sosyalleşmeleri ve gelişimsel özelliklerine göre programların uygulanması çok önemlidir. Bedensel engelli bireylerde spor uygulamaları bireylerin hem günlük yaşam aktivitelerine hem de yaşam kaliteleri üzerinde büyük önemi vardır. Bireylerin engelleriyle başa çıkabilmelerini, iletişim, sosyalleşme, eğlenme ve olumlu yönde motivasyonla kişilikleri üzerine katkı sağlamaktadır.
Zihinsel Engelli Çocuklar için Beden Eğitimi ve Sporun Önemi
Spor etkinliklerine katılım zihinsel engelli bireylerin temel gelişim alanlarını olumlu yönde etkilemektedir. Özellikle sosyal, duygusal, bilişsel, fiziksel ve ruhsal gelişimin desteklenmesinde spor önemli bir fonksiyona sahiptir. Zihinsel engelli bireylerde spor rehabilitasyon aracı olarak kullanılmaktadır. Spor;
esneklik gelişimi, postural kontrol gelişimi, koordinasyon gelişimi destekler. Sportif etkinliklere katılmak; zihinsel engelli bireylere, kasların güçlendirilmesi, koordinasyon gelişimi, denge gelişimi, duruş kontrol gelişimi, esneklik gelişimi, solunum ve dolaşım sisteminin gelişimi, spastisiteyi önleme alanlarına büyük yararlar sağlamaktadır.
